Not: Bu röportaj, Stuff Şubat 2015 sayısında yayınlandı.
‘Maker hareketi’ aslında bize pek yabancı bir kavram değil. Çocukluğumuzda sokakta oynarken bulduğumuz eski bir cihazı “bir şeyler yaparım ben bununla” diye eve getirip annemizden azar işittiğimiz günlerden aşinayız. Merak eden, kurcalayan, bozup yeniden yapan çocukların ‘eli hiç rahat durmuyor’. Deneyip yanılarak, kırıp dökerek üretmeye devam ediyorlar. Evin çatı katında, mahalle arasındaki eski atölyede, öğrenci evinin salonunda “Bundan farklı bir şey yapılır mı acaba?” sorusuna birbirinden farklı cevaplar veriliyor. Mevzuyu, Makers Türkiye oluşumunun kurucusu Ongun Tan’la konuştuk:
İlk kez duyanlar için, maker hareketini kısaca anlatabilir misiniz?
Maker hareketi, bilgiye erişimin kolay ve ucuz hale gelmesi ve üretim araçlarının sadece o işte uzman olanlar için değil, herkes için kullanılabilir hale gelmesi ile tetiklendi. Harekete ilk ismi Web 2.0’ın da isim babası Make Media CEO’su Dale Dougherty koydu. İlk kez ABD’de filizlenen hareket şu anda tüm dünyayı sarmış durumda. Felsefesi basit değişimlere dayanıyor: Rekabet yerine paylaşım içinde, deneme yanılma mantığı ile öğrenerek tüketmek yerine üretmek! Bağımsız bir hareket olduğundan herhangi bir kişiye ya da kuruma bağlı olmadan açık olarak yaygınlaşmaya devam ediyor.
Makers Türkiye oluşumu olarak neler yapıyorsunuz?
Makers Türkiye, maker hareketini Türkiye’de yaygınlaştırmak amacı ile geçtiğimiz Şubat ayında kuruldu. Amacımız tüm Türkiye’de hareketin anlaşılır hale gelmesini sağlamak ve üreten, inovasyonu yaratan bir Türkiye için mümkün olduğunca fazla etkinlik, yönlendirme ve destek sağlamak. Kar amaçlı bir organizasyon değiliz. Aslında resmi bir organizasyon da değiliz. Maker ruhuna uygun şekilde bağımsız ve merkezileşmeden devam ediyoruz. Makers Türkiye’yi kurduktan sonra oldukça ilgi gördük. En başlarda sadece birkaç kişinin girdiği web sitemizin bugünkü trafiği oldukça iyi. 20 bin takipçiyi geçen sosyal medya kanallarımızda yaptığımız duyurulara olan ilgi de gayet iyi. Kendilerinin de paylaşımlarını yayınladığımız kanallarımız ile biz de hem topluluğun yaptıkları işleri, hem de Türkiye’den ve dünyadan maker hareketine dair haberleri ve etkinlikleri duyuruyoruz.
Neler hedefliyorsunuz? Türkiye’de nasıl çalışmalara imza atmak istiyorsunuz?
Maker hareketinin en önemli kısımlarından birisi maker faire’ler. Yeni nesil panayır denebilecek bu etkinliklerde maker’lar yaptıkları işleri sergileme fırsatı buluyor. Birincisini İstanbul’da, geçtiğimiz Kasım ayında bir grup gönüllü ile beraber gerçekleştirdik. Merak edenler hem Makers Türkiye üzerinden, hem de #MFIST2014 ve #makerhareketi etiketleriyle Facebook ve Twitter’dan etkinlik hakkında geniş bilgiye ulaşabilir. Bizim amacımız tüm Türkiye’de en az bir maker faire yapmak. Çünkü hareketi anlatmanın, halka indirmenin en keyifli yöntemi bu. İnsanlar direkt gördüklerinde, anlamaları çok kolaylaşıyor. Buna başlangıç adımı olarak #AnadoluSenDeYap adında bir turne tasarladık. 2015 boyunca birçok şehre giderek hareketi anlatmayı ve maker faire yapmaları için motive etmeyi ve yön göstermeyi düşünüyoruz. Adana ve Elazığ’da ilk etkinlikleri yaptık. Daha farklı şehirlerden de net talepler var. Bunları da Mayıs ayı civarında yapabileceğimizi öngörüyoruz.
Konuya merakı olanlar, bu üretim sürecine nasıl katılabilirler?
Maker’lar aslında eskiden haberlerde duyduğumuz gibi Amerika’da garajlarda üretilmiş ürünleri üretme altyapısına sahipler. Ucuzlamış ve kullanımı kolaylaşmış 3 boyutlu yazıcı, Arduino kart gibi üretim araçlarıyla evlerinde bile yapabilecekleri yeni buluşları, makerspace / hackerspace gibi yeni nesil ortak üretim alanlarında da yapabiliyorlar. Bu atölyelerde bu tip üretim aletleri ve fazlası mevcut. Ama en önemlisi farklı bilgi seviyelerinde ve farklı konulara hakim mühendis, sanatçı, tasarımcı, zanaatkarlarla da tanışmanız ve paylaşım içerisinde üretim yapmanız da mümkün.
Biz tüm Türkiye’yi, sloganımız “Sen de Yap!” ile ‘yapmaya’ davet ediyoruz. Sonuca odaklanmadan, sürece konsantre olarak, çıktınızın son haline gelmesini beklemeden üretime geçin. Çünkü süreç boyunca öğrenecekleriniz, alacağınız dersler sizi daima ileri taşıyacaktır. Açık olarak büyüyen bu harekete katılmak için öğrenin, paylaşın, yapın!
Fotoğraf Kaynağı: Ankara Maker Panayırı